کالیبر ترمز خودرو: عملکرد، انواع و نکات نگهداری

کالیبر ترمز یکی از مهمترین اجزای سیستم ترمز خودرو است که نقش حیاتی در ایمنی و عملکرد ترمزها ایفا میکند. این قطعه با اعمال فشار به لنتهای ترمز، باعث کاهش سرعت و توقف خودرو میشود. در این مقاله، به بررسی **انواع کالیبر ترمز، نحوه عملکرد، علائم خرابی و روشهای نگهداری** آن میپردازیم.

کالیبر ترمز چیست؟

کالیبر ترمز (Brake Caliper) بخشی از سیستم ترمز دیسکی است که لنتهای ترمز را به سمت دیسک فشار میدهد تا اصطکاک لازم برای کاهش سرعت خودرو ایجاد شود. این قطعه معمولاً از جنس آلومینیوم یا چدن ساخته میشود و در دو نوع **ثابت (Fixed) و شناور (Floating)** وجود دارد.

اجزای اصلی کالیبر ترمز

1. پوسته کالیبر (Caliper Housing)** – بدنه اصلی که پیستونها و لنتها در آن قرار میگیرند.
2. پیستونها (Pistons)** – با فشار روغن ترمز، لنتها را به دیسک میچسبانند.
3. لنتهای ترمز (Brake Pads)** – صفحات اصطکاکی که به دیسک ساییده میشوند.
4. کاسه نمد (Seals)** – از نشت روغن ترمز جلوگیری میکند.
5. پینهای راهنما (Guide Pins)** – در کالیبرهای شناور، حرکت کالیبر را تسهیل میکنند.

انواع کالیبر ترمز

1. کالیبر ثابت (Fixed Caliper)
– دارای پیستونهای متعدد در دو طرف دیسک
– عملکرد بهتر در خودروهای اسپورت و سنگین
– قیمت بالاتر و تعمیرات پیچیدهتر

2. کالیبر شناور (Floating Caliper)
– فقط یک یا دو پیستون در یک سمت دارد
– با حرکت روی پینهای راهنما، لنتها را به دیسک میفشارد
– سبکتر و مقرونبهصرفهتر
– رایج در خودروهای معمولی

نحوه عملکرد کالیبر ترمز

1. فشار پدال ترمز: با فشردن پدال، روغن ترمز از طریق لولهها به کالیبر میرسد.
2. حرکت پیستونها: فشار روغن، پیستونها را به سمت لنتها هل میدهد.
3. تماس لنت با دیسک: لنتها به دیسک چسبیده و اصطکاک ایجاد میکنند.
4. کاهش سرعت خودرو: اصطکاک بین لنت و دیسک، خودرو را متوقف میکند.
5. بازگشت پیستونها: با رها کردن پدال، پیستونها به جای خود بازمیگردند.

علائم خرابی کالیبر ترمز

کشیدن خودرو به یک طرف (کالیبر قفل کرده)
صدای سایش یا تق تق (فرسودگی لنتها یا پیستونها)
ترمز نرم یا کاهش قدرت ترمز (نشت روغن یا هوای داخل سیستم)
بوی سوختگی (گرم شدن بیش از حد کالیبر)
لرزش فرمان هنگام ترمز (کالیبر معیوب یا دیسک تابدار)

روشهای نگهداری و افزایش عمر کالیبر ترمز

1. بازدید دورهای لنتها و دیسکها
2. تعویض بهموقع روغن ترمز (هر 2 سال یکبار)
3. چک کردن پینهای راهنما و گریسکاری آنها
4. پرهیز از ترمزهای ناگهانی و طولانیمدت
5. تعویض کاسه نمدهای فرسوده

جمع بندی
کالیبر ترمز نقش اساسی در ایمنی خودرو دارد و خرابی آن میتواند منجر به حوادث خطرناک شود. با شناخت **علائم خرابی، انتخاب نوع مناسب و نگهداری صحیح**، میتوانید عمر این قطعه را افزایش دهید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل در عملکرد ترمز، حتماً به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید.

سوالات متداول
1. تفاوت کالیبر ثابت و شناور چیست؟
کالیبر ثابت پیستونهای بیشتری دارد و برای خودروهای پرسرعت مناسب است، درحالیکه کالیبر شناور سبکتر و ارزانتر است.

. هزینه تعویض کالیبر ترمز چقدر است؟*
بسته به نوع خودرو از ۱ تا ۵ میلیون تومان متغیر است.

3. آیا میتوان کالیبر معیوب را تعمیر کرد؟
بله، در برخی موارد با تعویض پیستون یا کاسه نمد، کالیبر قابل تعمیر است.

4. عمر مفید کالیبر ترمز چقدر است؟
بین ۱۰۰,۰۰۰ تا ۱۵۰,۰۰۰ کیلومتر، اما بستگی به شرایط رانندگی دارد.

با رعایت نکات فوق، میتوانید از عملکرد بهینه سیستم ترمز خودروی خود اطمینان حاصل کنید. 🚗💨

حتما بخوانید:

پمپ فرمان خودرو: عملکرد، انواع و علائم خرابی

همه چیز درباره کوئل ماشین