فلایویل چیست؟
فلایویل چیست؟ فلایویل یک خازن یا مخزن انرژی و سیستم انتقال قدرت موتور خودرو میباشد.دیسک کلاچ روی فلایویل پیچ میشود؛ صفحه از یک سمت با فلایویل و از سمت دیگر با دیسک درگیر است.
دنده ی استارت معمولا در فلایویل نصب میشود پین استارت وقتی به جلو می آید و آمپر سنگین را میکشد؛فلایویل شروع به چرخیدن میکند و موتور احتراق آن شکل میگیرد. در خیلی از ماشین ها دنده ای تراش خورده در جلو یا عقب یا جلوی فلایویل قرار گرفته که به آن دنده سنسور دور موتور گفته میشود.
فلایویل نقش جذب ارتعاشات دوار موتور را نیز دارد که در بالانس موتور تاثیر بسزایی دارد.به عنوان جرم یک دوار باید اهمیت ویژه ای در طراحی این قطعه صورت گیرد.
برای مثال اگر حین آزاد کردن کلاچ خودرو ی خودتان ماشین لرزش پیدا میکند یکی از دلایل آن میتواند تاب برداشتن فلایویل باشد.خیلی از مکانیک ها با ایجاد این لرزش ممکن است به سراغ دیسک یا صفحه ماشین بروند اما این مشکل از صفحه یا دیسک نباشد و ایراد از طرف فلایویل باشد که دچار خمیدگی یا تاب شده است.
کمپانی های قدرتمند اگر دنده استارت خود را پرسی ساخته باشند آن را طوری طراحی میکنند که دنده استارت و پینیون استارت به خوبی باهم در ارتباط باشند.
عملکرد فلایویل
فلایویل در بحث خازن انرژی بودن چه کاری انجام میدهد؟
یک موتور تک سیلندر را تصور کنید؛ سیکل کامل یک موتور چهار زمانه ۷۲۰ درجه است. یعنی در یک شروع ۱۸۰ درجه ای ما تولید کار داریم و در سه شروع ۱۸۰ درجه ای دیگر ما تولید کار یا احتراق نداریم. این باعث میشود که حرکت تُرک ما پیوسته تر باشد.
هرچقدر به بیشتر به فلایویل سرعت داده شود انرژی بیشتری در آن ذخیره میشود و وقتی که سرعت روی فلایویل کم شود آن انرژی زیاد از فلایویل خارج شده و وارد مدار و در آن آزاد میشود.
یک موتور ۴ سیلندر را تصور کنید که یک سیستم احتراق داخلی، دو زمانه ی ۳۶۰ درجه را دارد.هر ۱۸۰ درجه در موتور ۴ سیلندر تولید کار داریم. این تولید
کار پیوسته نیست و ما باید آن را پیوسته کنیم اما چگونه؟
با استفاده از فلایویل یا چرخ طیار تولید کار را پیوسته میکنیم.
آیا سبک سازی برای فلایویل خوب است یا خیر؟
وقتی فلایویل برای یک موتور طراحی میشود شما نباید آن را سبک کنید! این یک اشتباه بزرگ است. زیرا اگر این کار را انجام دهید نه تُرک را به خوبی در نمودار قرار میدهید و نه فلایویل شما پیوسته عمل خواهد کرد.
برخی از مکانیک ها این اشتباه بزرگ را انجام میدهند و خودروی فابریک را از راننده تحویل گرفته و وزن فلایویل فابریک خودرو را به اندازه ۲ کیلوگرم کاهش میدهند! فلایویل اگر وزن خاصی دارد این وزن بیهوده نیست!
اما شما چه موقع مجاز به تغییر وزن فلایویل فابریک خودروی خود هستید؟
- زمانی که موتور خودروی شما از لحاظ تولید ترک و تولید توان متفاوت میشود شما میتوانید وزن فلایویل فابریک خودرو را تغییر دهید و سبک سازی کنید.البته با حساب و کتاب!
- زمانی که شما موتور خودرو خود را عوض میکنید و آن را از ۴ سیلندر به ۶ سیلندر تغییر میدهید که در اینجا نیز سبک سازی فلایویل صورت میپذیرد.
- زمانی که شما موتور خودرو خود را تقویت میکنید کاربری موتور نیز تغییر میکند.
برای مثال برای شرکت در مسابقات رالی شما موتور خودروی خود را تقویت کرده اید. شما میتوانید با استفاده از ضریب مجاز، وزن فلایویل را سبک تر کنید.
اجزای تشکیل دهنده فلایویل
۱.چرخ سیاره ای
چرخ سیاره ای فلایویل دارای چندین چرخ دنده سیاره ای است. هنگامی که چرخ طیار توسط یک پیچ شروع به حرکت میکند چرخ دنده های سیاره ای نیز با آن میچرخند و یک مجموعه حرکتی را ایجاد میکنند.
۲.پوشش فلایویل
این پوشش یا روکش از جنس کروم میباشد و کار آن جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل فلایویل است.
۳.لبه فلایویل
لبه فلایویل یک دیسک بیرونی است که دارای وزن سنگین تری نسبت به قسمت مرکزی میباشد تا بتواند به چرخیدن فلایویل کمک بهتری کند.
۴.بازو های فلایویل
کار این بخش در فلایویل محافظت از لبه ها میباشد.ممکن است ارتعاشاتی در هنگام چرخیدن رخ دهد. این وظیفه بازوهاست که مراقبت لبه ها باشند.
۵.سوراخ فلایویل
این سوراخ برای قرار گرفتن بر روی محور ایجاد شده است.
۶.یاتاقان کشویی فلایویل
وظیفه یاتاقان کنترل وزن سنگین فلایویل میباشد.
۷.فنر های فلایویل
فلایویل دو فنر نرم و خمیده دارد که به صورت موازی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
۸.کفشک کشویی فلایویل
کفشک کشویی روی قسمت داخلی و مرکزی فلایویل قرار دارد و کار آن جلوگیری از لعزش و ساییدگی است
۹.دیسک پشتیبانی فلایویل
این دیسک ها در قسمت درونی فلایویل به یکدیگر وصل شده و کار آن ها کمک کردن به فنر های خمیده درون فلایویل است.
۱۰.چرخ دنده فلایویل
این چرخ دنده حلقه مانند روی قسمت خارجی فلایویل قرار گرفته است.
حتما بخوانید:
سوپاپ چیست؟
تسمه تایم و نحوه تعویض آن
جنس فلایویل
جنس فلایویل میتواند از فولاد و چدن نشکن باشد. فلایویل هایی وجود دارد به صورت فابریک که دور آن ها از آلومینیوم ساخته شده و هسته وسطی آن فولادی میباشد. اما این که چه نوع فولادی در یک فلایویل بکار رفته است بستگی به شرکت های سازنده و تنوع زیاد آن در بازار دارد.
نکته مهم: پهنای فلایویل بسیار مهم است. از روی پهنای فلایویل میتوان ظرفیت ترک انتقالی موتور به گیربکس خودرو را تشخیص داد
عیب های فلایویل
- در راستای تنش های حرارتی و دمای بالایی که فلایویل را تحت تاثیر خود قرار میدهد شما ترک هایی با عمق زیاد روی این قطعه مشاهده خواهید کرد. با دیدن ترک عمیق در فلایویل باید آن را تعویض کرد.
- فلایویل به مرور زمان دچار خوردگی میشود. بعد از هر دو یا سه بار تعویض صفحه خودرو نیاز است که فلایویل را نیز یک بار عوض کنید.
انواع فلایویل
۱.فلایویل دیسکی جامد
این نوع فلایویل از جنس چدن میباشد و در کوبنده تکی به کار گرفته میشود. فلایویل دیسکی جامد از دو قسمت ساخته شده است: ۱.هاب ۲.دیسک
۲.فلایویل لبه دار
این نوع فلایویل نبست به فلایویل دیسکی جامد دارای سرعت کمتری است. فلایویل لبه دار یک دیسک مخروطی است که در وسط آن ضخامت بیشتری را مشاهده میکنید. جنس آن ها معمولا از فولاد مرغوب است.
۳.فلایویل کم سرعت
این نوع فلایویل میتواند در هر دقیقه ۱۰ هزار بار دور خود بچرخد. فلایویل کم سرعت دارای یک حجم و وزن زیاد است. فلایویل کم سرعت باید هر چند وقت یکبار سرویس و تعمیر شود. برای نصب این نوع فلایویل با توجه به وزن زیادی که دارد باید دقت بالایی داشته باشیم.
۴.فلایویل سرعت بالا
این نوع فلایویل در هر دقیقه میتواند بین ۳۰ هزار تا ۸۰ هزار بار به دور خودش بچرخد که این رقم بسیار بالایی به شمار میرود. فلایویل پر سرعت درون خود یاتاقان های مغناطیسی دارد پر قدرتی دارد که همواره به صورت شناور در حال فعل و انفعال میباشند. برخلاف فلایویل های کم سرعت وزن فلایویل پر سرعت، کمتر اما قیمت آن ها بیشتر میباشد.