شمع ماشین چیست؟

شمع ماشین چیست؟ شمع جز مهم ترین لوازم و قطعات هر ماشینی است. وظیفه شمع احتراق و جرقه زنی در ماشین است، به نوعی روشن کردن ماشین بر عهده شمع می باشد. شمع آنچنان نقش مهمی در خودرو دارد که بدون آن خودرور قادر به حرکت نمی باشد. در ادامه مطلب با جزئیات در مورد شمع توضیح خواهیم داد. پس تا آخر این مطلب همراه ما باشید.

شمع ماشین چیست و چه نقشی دارد؟

ماشین های احتراق داخلی جهت استفاده از سوخت در سیلندرها موتور به محرک لازم دارند. این محرک همان جرفه ای می باشید که شمع ایجاد می کند. این قطعه کوچک در ماشین یکی از مهم ترین قسمت های موتور می باشد که باعث روشن شدن ماشین می شود. این قطعه آن قدر نقش پررنگی در ماشین دارد که در صورت خراب بودن آن موتور خودرو روشن نمی‌شود و ماشین نمی تواند حرکت کند.

 

وظیفه شمع در ماشین چیست؟

روشن شدن موتور خودرو توسط سه عامل موثر می باشد، این سه عامل عبارتند از: سوخت، اکسیژن و حرارت، شمع وظیفه حرارت را در ماشین دارد که با عمل جرقه زنی این حرارت تامین می کند.

اگر بخواهیم با یک مثال وظیفه شمع را برایتان توضیح دهیم می توانیم اینطور بگوییم که:

فرضکنید میخواهید اجاق را روشن کنید و با استفادهاز فندک خود اجاق یا یک فندک دیگر یک جرقه زده و اجاقی که سوخت آن بازشده روشن می شود. شمع در ماشین دقیقا حکم آن فندک در اجاق را دارد.

شمع باعث می شود آتش اولیه مورد نیاز سیلندر فراهم شود. بنابر این طبیعی است که هرچقدر جرقه قوی تر باشد سریع تر وراحت تر احتراق مورد نیاز موتور صورت می گیرد.

شاید برایتان سوال باشد که شمع چگونه جرقه می زند؟

گفتنی است شمع انرژی موردنیاز برای جرقه زدن را از باتری ماشین تامین می کند.

واضح تر ایناست که شمع انرژی الکتریکی باتری ماشین را به محفظه احتراق می رساند و با شعله ور ساختن سوخت و گاز در این قسمت، انرژی گرمایی لازم ماشین را تولید می کند.

شمع کجای ماشین قرار می گیرد؟

قرار گرفتن شمع درماشین ها بستگی به نوع و مدل ماشین دارد.اما معمولا شمع برای ایجاد جرقه در محفظه احتراق و بالای سیلندر و روی سرسیلندر قرار می گیرد. هم چنین بسته به نوع ماشین برای هر سیلندر ممکن است یک یا دو شمع وجود داشته باشد.

شمع باید مناسب ماشین انتخاب و استفاده شود و اگر شمع شما متناسب خودروتان نباشد شمع بیش از حد مجبور به جرقه زنی می شود و به سرعت فرسوده و از کار افتاده می شود. هم چنین این اتفاق می تواند به دیگر قطعات ماشین نیز آسیب بزند.

اجزای شمع ماشین

شمع ماشین از اجزای مختلفی تشکیل می شود که عبارتند از :

• ترمینال
• عایق سرامیکی
• آچار خور
• بدنه فولادی
• روزه
• الکترود مرکزی+
• الکترود بدنه –

عایق سرامیکی

این قسمت از شمع ماشین معمولا از جنس اکسید آلمینیوم و در بعضی موارد آلومین می باشد که با یک لایه لعاب شیشه ای به عنوان پوشش خارجی و به رنگ سفید در شمع به چشم می آید. وظیفه این قسمت جلوگیری از جذب شدن آلودگی توسط عایق می باشد و منافذ آن را پوشش می دهد.

هم چنین این عایق باعث استحکام و بالا رفتن مقاومت شمع در برابر حرارت می شود. برخی از شمع ها را میتوان از عایق جداکرد که به آن ها شمع های دوتکه می گویند.

بدنه‌ شمع

قسمت بعدی بدنه شمع است که از جنس فولاد می باشد که وظیفه نگهداری شمع روی سیلندر را برعهده دارد. بالای بدنه قسمت آچار خور و پایین آن پایه شمع می باشدو

ترمینال شمع

این قسمت بالاترین قسمت شمع است. ترمینال به وایر وصل می شود و هادی الکتریسته است. ترمینال در برابر اکسید بسیار مقاوم می باشد.

 

رزوه شمع

این قسمت از شمع را رزوه یا همان پایه می نامند که به سرسیلندر وصل و بسته می شود. شمع های از نظر اندازه و قطر رزوه به دوسته رزوه بلند (پایه بلند) و روزه کوتاه ( پایه کوتاه) تقسیم می شوند که شما باید با توجه به موتور و سرسیلندر ماشین خود شمع مناسب انتخاب نمایید.

الکترود مثبت

الکترود مثبت یا الکترود مرکزی شمع  از جنس فولاد سخت مانند نیکل، کروم و یا منگنز ساخته می شود. این قسمت از شمع قسمتی است که در بالاترین گرما ممکن قرار می گیرد و به همین علتآن را از آلیاژ هایی می سازند که مقاومت بسیار زیادی در برابر حرارت و گرما داشته باشد.

گاها الکترود مثبت شمع هارا دوتکه می سازند که در آن از جنس شیشه ای مخصوص استفاده می شود که باعث بشتر شدن طول عمر مفید شمع می شود.

الکترود بدنه

الکترود منفی و یا الکترود کناری نام های دیگر الکترود بده می باشد. این قسمت از شمه به رزوه متصل است ومعمولا جنس آن از آلیاژ نیکل می باشد و مطابق تصاویر در کنار الکترود مثبت قرار می گیرد. تعداد الکترود بدنه در شمع ها متفاوت می باشد.

 

گپ

شاید برایتان سوال باشد گپ کدام قسمت از شمع است که دراجزا شمع نام برده نشد.

درواقع فاصله بین الکترود مرکزی و الکترود کناری را گپ و یا شکاف می نامند. این فاصله بسیار دقیق اندازه گیری و ست می شود. زیرا این فاصله برای هر موتور می تواند اندازه ای متفاوت داشت باشد. نکته حائزاهمیت این است که هرچه فاصله گپ بیشتر باشید عمل جرقه زنی بهتر انجام میگیرد.

 

 

 

شمع ماشین چگونه کار میکند؟

1- انتقال جریان برق به شمع

شمع در بخش ترمینال به کوئل ماشین وصل می شود (کوئل یک سیم پیچ الکتریکی می باشد که باعث به وجود آمدن جریان برق با ولتاژ بالا می شود)، اینگونه در کوئل برق تولید می شود و برث تولید شده در کوئل از ز ثسمت ترمینال شمع به الکترود مرکزی انتقال و تا رزوه می رود.

این الکتریسیته زمانی که به گپ می رسد میخواهد که به الکترود کناری رود ولی به دلیل خاصیت عایق الکتریسیته بودن مخلوط سوخت و هوا مانع از این انقال نی شود.

2- یونیزه کردن مخلوط سوخت و هوا

وقتی وارد این مرحله می شود، شمع جهت انتقال الکتریسیته از الکترود مثبت به الکترود منفی، ولتاژ بالاتری از برث را به شکاف یا گپ انتقال می دهد. این ولتاژ بالا باعث تغییر در ساختار مولکولی مخلوطی که در گپ وجود دارد می شود و بالا بالاتر بردن ولتاژ از ثدرت دی الکتریک گاز، آن را یونیزه می کند. اکنون برق از مخلوطی یونیزه شده رد می شود و به الکترود منفی منتقل می شود.

3- جرقه زنی

با عبور برق از الکترون ها، دمای آن ها را بسیار بالا می برد و باعث انبساز در گازهای یونیزه شده می شود. این منبسط شده در نهایت منجر به جرقه زنی می شود. تقریبا مانند اتفاقی که هنگام رعد برث زدن می افتد. در آخر هم جرقه زنی و واکنش گازها باعث ایجاد آتش در گپ می شود.

به این آتش رخ داده در گپ هسته آتشین می گویند و اندازه آن به ترکیب سوخت و گازی که در سیلندر در محفظه احتراق در هنگام جرقه زنی وجود دارد بستگی دارد.

 

شمع ماشین چیست

---

خرید شمع ماشین های حارجی

شمع بنز C200

شمع شورلت کامارو SS

شمع شورلت کامارو RS

شمع شورلت کروز

شمع مزدا 3

شمع مزدا 6

شمع فورد تاروس

شمع نیسان جوک

شمع رنجرور ایووک

---

انواع شمع ماشین

 

شمع های ماشین دارای انواع مختلفی هستند که هرکدام مناسب یک موتور می باشد.

انواع شمع ها عبارتند از:

• شمع سرد
• شمع گرم
• شمع نیکلی
• شمع پلاتینیومی
• شمع ایریدیومی
• شمع چند الکترودی

در ادامه به تشرح هرکدام خواهیم پرداخت.

 

1- شمع سرد و گرم

 

• شمع موتور سرد

شمع ها سرد معمولا پایه یا رزوه های کوتاه تری دارند و این باعث می شود حرارت در آن ها با سرعت از دست برود. این کاهش دما با سرعت بالا باعث کیفیت عمل احتراق می شود. در شمع هایی با پایه های بلند تر، دما دیرتر کم می شود و به دلیل مجاورت با گرمای پیستون زودتر از حد مجاز جرقه می زند. این احتراق زودرس باعث لرزش موتور و آسیب به دیگر قطعات موتور می شود. پس سعی کنید از شمع های سرد در موتور هایی که دما بالایی دارند استفاده نمایید.

نکته دیگری این است که اگر موقع ثابت ایستادن ماشین، ماشین دچار لرزش شد با مشورت با مکانیک خود برای تعویض شمع اقدام نمایید.

• شمع موتور گرم

شمع های گرم بر حلاف شمع های سرد حرارتی که در اثر احتراق حاصل می شود را بیشتر در خود نگه می دارند. این شمع ها هم مزایا خود را دارد، از جمله این مزایا می توان به سوختن و از بین رفتن روغن و کربن رسوب کرده بر روی شمع اشاره کرد.

معمولا از شمع های گرم برای موتور هایی که دمای کنتری تولید می کنند استفاده می شود.

 

2- شمع های چند الکترودی

شمع های چند الکترودی از چند الکترود منفی بخوردار می باشد. این تعداد الکترود های منفی باعث افزایش طول عمر شمع می شود. دلیل این افزایش طول عمر این است که هربار جرقه زنی در شمع باعث خوردگی الکترود های منفی می شود و در شمع های چند الکترودی هربار پس از خورده شدن، الکترود خورده شده جای خود را به الکترود دیگر می دهد و در نتیجه طول عمر شمع افزایش پیدا می کند.

3- شمع های نیکلی

معمولا شمع های نیکلی مقاومت کمتری در برابر حرارت نسبت به شمع های دیگر دارد و این به معنی کاهش طول عمر شمع می باشد. الکترود های مثبت در این شمع ها به شکل تخت است. این شمع ها نسبت به شنع های دیگر ارزان تر نی باشد ولی مصرف سوخت بیشتری دارند. معمولا توصیه شده شمع های نیکلی بعد از 20000 کیلومتر عوض شود.

4- شمع های معمولی

معمولا شمع های معمولی بیشترین استفاده را در بازار دارند. این شمع ها از آلیاژ نیکل درست شده اند و تحمل گرمایی معادل 400 درجه سانتی گراد را دارد و تقریبا باید بعد از 30000 کیلومتر تعویض شود. در این شمع های الکترود های مثبت تخت می باشد و به همین علت جرقه ها در این شمع منظم نمی باشد و این باعث بالا رفتن مصرف سوخت و خام سوزی می شود.

5- شمع های سوزنی

شمع های سوزنی دارای الکترود های مثبت نوک تیز می باشد و این نوک تیزی به جرقه زنی دقیق این شمع ها منجر می شود. این شمع های بسیار بهتر از شمع های معمولی می باشد.

وقتی که جرقه پرقدرت باشد احتراق بزرگتر و نهایتا بنزین داخل سیلندر بطور کامل سوخته و تمام انرژی آن آزاد می گردد.

 

ساختار و کاربرد شمع های سوزنی

همان طور که در توضیح شمع های سوزنی گفتیم، در ساختار این شمع الکترود های مثبت به صورت یک سوزن نوک تیز می باشد که این طراحی باعث ایجاد جرقه ای بسیار دقیق در راستای سیلندر می شود.

این شمع های بسیار قوی می باشد و اصلا قابل مقایسه با شمع های معمولی نمی باشند. بزرگترین خاصیت این شمع ها سوزاندن کامل سوخت در سیلندر ها می باشد.

شمع های سورنی از چه موادی ساخته می شود؟

معمولا شمع های سورنی از دو آلیاژ سخاته می شوند: پلاتینیوم (G-Power)،ایریدیوم (Iridium)

• شمع های پلاتینیوم (G-Power)

در این مدل از شمع های سوزنی از پلاتین در ترکیب آن استفاده می شود و در مقایسه با ایریدیوم تحمل کنتری در برابر گرما دارد.

تقریبا میتوان مقاومت این شمع های سورنی را حدود 2500 درجی سانتی گراد تخمین زد.

در این شمع های الکترود ها از پلاتینیوم ساخته شده اند و مقاومت بالاتری را نسبت به شمع هایی که از نیکل ساخته شده اند را دارا می باشند. این مقاومت بالا در شمع های پلاتینیومی باعث می شود هیچ گونه افت پتانسیلی در سر شمع اتفاق نیوفتد و قدرت جرثه یکسان باشد. این شمع ها حدود صدهزارکیلومتر عمر مفید دارند.

این شمع های از شمع های دیگر گرانتر هستند اما استفاده از آن ها راندمان موتور را بالاتر می برد.

• شمع های ایریدیوم (Iridium)

شمع های سوزنی ساخته شده از ایریدیوم، در برابر حرارت مقاومتی حدود چهار هزار درجه سانتی گرداد دارد. الکترود منفی این شمع ها از پلاتین ساخته شده است و این باعث می شود که بالاترین درجه در این شمع ها تولید شود.

این شمع ها معمولا با توجه به ساختاری که دارند عمر مفیدی حدود صدوپنجاه هزار کیلومتر دارند و شما می توانید با استفاده از اکتان این عمر را افزایش هم دهید.

 

کی شمع ماشین را عوض کنیم؟

گاهی در ماشین علائمی دیده می شود که خبر از زمان تعویض شمع می دهد. یکی از این این علائم که وضوح می توانید متوجه آن شوید، توانایی پایین موتور و خام سوزی در مواقعی است که ماشین میخواهد شتاب بگیرد. دلیل دیگر نی تواند لرزش ماشین زمانی که ثابت است باشد. این ها علائمی می باشد که به شما می گویند وقت تعویض شمع رسیده است.

اما شما می توانید با دیدن تغییرات فیزیکی که روی این قطعه به مرور زمان به وجود می آید هم زمان تعویض آن را متوجه شوید.

شما می توانید از مواردی که در زیر توضیح می دهیم متوجه شوید که چه زمانی باید شمع ماشینتان را تعویض کنید:

 

لعاب روی چینی

اگر جز افرادی می باشید که با سرعت بالا رانندگی می کنید به این نکته توجه داشته باشید که در سرعت بالا یک لایه سربی از بنزین روی چینی شکل می گیرد و باعث ایجاد یک لایه لعابی و در نهایت باعث ایجاد لعابی زرد و یا در برخی موارد سبز روی قطعه می شود و وقتی اینور شود شما راهی جز تعویض شمع نخواهید داشت.

 

ترک خوردگی چینی

اگر از مکمل اکتان استفاده نمی کنید ترک خوردگی چینی در شمع های شما محتمل است. وقتی صدای نامطلوبی از موتور ماشینتان شندید ترک خوردگی چینی می تواند یکی از دلایل این صدا باشد.

 

تغییر رنگ چینی

قرمز یا صورتی شدن  چینی ماشین که بر اثر افزودنی هایی که در بنزین ها وجود دارد در شمع ها حاصل می شود. اگر شمع هایتان این رنگی شده بود لازم است آن ها را تعویض کنید.

 

وجود بنزین بر روی شمع

وجود بنزین روی شمع میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، اگر به هردلیلی شمع شما به بنزین آلوده شود باعث تغییر رنگ چینی شده و رنگ آن را به سمت تیرگی خواهد برد.

 

ذوب شدن الکترود مرکزی

وقتی گرما موتور بیشتر از مقاونت شمع باشد الکترود مرکزی شمع ذوب می شود و این ذوب شدگی باعث ایجاد مشکل در چینی ها خواهد شد.

اهمیت تعویض شمع ماشین

تعویض به موفع شمع باعث می شود شما راندمان بهتری از موتور دریافت نمایید. اگر شمع ها را به موقع تعویض نکنید، اختلال در جرقه زنی و احتراق خودرو می تواند آسیب های پرهزینه تری از تعویض شمع به ماشین شما بزند، بنابراین سعی کنید شمع های خود را به موفع تعویض کنید.

 عمر شمع خودرو

همان طور که توضیح دادیم عمر مفید شمع بستگی به نوع شمعی که انتخاب می کنید دارد. شمع های معمولی 30000 کیلومتر ولی شمع های سوزنی پلاتینیومی حدود 100000 کیلومتر و دیگر شمع ها که به طور کامل همه شرح داده شده است.